Batı Trakya Türkleri: Yunanistan’da hukuk sistemi ‘ciddi tehdit altında’

Batı Trakya Türkler, Yunanistan’da hukukun üstünlüğünün “ciddi tehdit altında” olduğuna, siyasetin yargı üzerindeki etkisinin belirgin hale geldiğine dikkati çekti.

Avrupa Batı Trakya Türk Federasyonu (ABTTF), Batı Trakyalı Türklerin karşılaştıkları hukuki sorunlara dikkati çekmek amacıyla açıklama yayımladı.

Açıklamada, Eski Başbakan Yardımcısı ve anayasa hukuku profesörü Evangelos Venizelos’un 27 Mart 2025’te yaptığı konuşmada, hukukun üstünlüğü, adalet sistemi ve ekonomik işleyişle ilgili dile getirdiği eleştirilerin, konunun önemini bir kez daha ortaya koyduğu kaydedildi.

Ülkede hukukun üstünlüğünün “ciddi tehdit altında” olduğu ve siyasetin yargı üzerindeki etkisinin belirgin hale geldiği belirtilen açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:

“Yasa dışı dinlemeler ve Tempi’deki tren kazasıyla ilgili yaşanan hukuk skandalları ile baskılar, özellikle son yıllarda siyasetin yargı üzerindeki doğrudan etkisini ayyuka çıkarmıştır. Toplumumuzun (Batı Trakya) dernekleri ile ilgili Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarının 17 yıldır uygulanmaması, ülkemizde hukukun üstünlüğünün sistematik ihlalinin ve hukukun siyasallaştırılmasının belki de en bariz örneğidir.”

Kapatılan dernekler ve AİHM kararları

1927’de kurulan İskeçe Türk Birliği (İTB), 1928’de kurulan Gümülcine Türk Gençler Birliği (GTGB) ve 1936’da kurulan Batı Trakya Türk Öğretmenler Birliği (BTTÖB), adlarında Türk ifadesi geçtiği, Batı Trakya’daki azınlığın Lozan Antlaşması’nda “Türk” değil, “Müslüman” olarak tanımlandığı iddiasıyla 1980’li yıllarda kapatılmıştı.

Bir dönem azınlık okulları tabelalarında ve karnelerinde bulunan “Türk” ifadesi, Yunanistan tarafından görmezden gelinirken bu tarihten sonra “Türk” ismi taşıyan derneklere resmi statüde faaliyet izni verilmemişti.

Kuruluşları reddedilen Meriç İli Azınlık Gençleri Derneği ve Rodop İli Türk Kadınları Kültür Derneği, kapatılan İTB ile birlikte konuyu 2005’te AİHM’ye taşımıştı.

Mahkeme, 2007 ve 2008 tarihli kararlarında Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) toplanma ve örgütlenme özgürlüğüne ilişkin 11. maddesinin ihlal edildiğine hükmetmişti.

Öte yandan Yunan mahkemelerinin AİHM kararlarının adaptasyonuna yönelik yasal düzenlemesi, muhalefet partilerinin itirazı üzerine, “Milli güvenlik söz konusu olduğunda karar uygulanmayabilir” ifadesi eklenerek 2017’de Yunan Parlamentosu’nda onaylanmıştı.